ارزیابی راندمان کل آبیاری و هیدرومدول واقعی با استفاده از روش بیلان آب (مطالعۀ موردی، دشت نازلوچای ارومیه)

Authors

  • جمال احمدآلی استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران
  • حیدر طایفه رضایی مربی پژوهش؛ بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران
  • خالد احمدآلی استادیار گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، تهران، ایران
Abstract:

این مطالعه به‌منظور ارزیابی راندمان کل آبیاری و هیدرومدول واقعی دشت نازلوچای ارومیه با استفاده از روش بیلان آب، در سال 1391 اجرا گردید. مطالعات شامل اندازه‌گیری‌های صحرایی، مطالعات میدانی، و بررسی آمار و اطلاعات موجود بود. راندمان کاربرد در 14 مزرعه اندازه‌گیری‌ شد که مقدار آن از 4/55 تا 8/78 درصد متغیر بود. راندمان توزیع از 75 تا 94 درصد و راندمان انتقال آب نیز از 66 تا 92 درصد متغیر بود. راندمان کل شبکه سنتی دشت، برابر 44 درصد و نیاز آبی خالص ترکیب کشت دشت بر اساس روش پنمن-مانتیث برابر 4930 مترمکعب بر هکتار بود و بدین‌ترتیب، نیاز آبی ناخالص ترکیب کشت دشت برابر 11204 مترمکعب بر هکتار به‌دست آمد. شبکۀ آبیاری سنتی دشت نازلوچای در پایین‌دست حوضۀ آبریز نازلوچای واقع شده و مساحت خالص زمین‌های آن برابر 29050 هکتار است. میزان متوسط برداشت آب از رودخانۀ نازلوچای برابر 128 میلیون مترمکعب در سال و اختلاف حجم آب ورودی و خروجی آب زیرزمینی دشت برابر 13 میلیون مترمکعب در سال است. نزدیک به 29 میلیون مترمکعب در سال بیلان منفی در دشت وجود دارد. در مجموع، آب مصرفی در دشت نازلوچای برابر 170 میلیون مترمکعب در سال و هیدرومدول واقعی آبیاری دشت نازلوچای برابر 5838 مترمکعب در سال در هکتار است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد راندمان کل آبیاری دشت نازلوچای برای کشاورزی در حدود 85 درصد است. نتایج این مطالعه نیز نشان می‌دهد که میزان واقعی مصرف آب کشاورزی در این حوضه کمتر از ارقام اعلام شده بر مبنای راندمان در سطح کشور است، حتی در ارقام اعلام شده برای بهره‌وری آب برای تولید محصولات زراعی و باغی باید تجدید نظر شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر افزایش راندمان آبیاری بر نوسانات سطح آب زیرزمینی (مطالعۀ موردی: دشت عجب‌شیر، آذربایجان شرقی)

برداشت بیش از اندازه از آب‌های زیرزمینی و کاهش نزولات جوی در سال‌های اخیر، سبب افت سطح این آب‌ها شده است. بنابراین، لازم است با مدیریت بهینه، از واردآمدن خسارت به آن جلوگیری شود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر افزایش راندمان آبیاری بر نوسانات سطح آب زیرزمینی آبخوان دشت عجب‌شیر است. با کمک نرم‌افزار Visual MODFLOW 3.1، آبخوان منطقه شبیه‌سازی شد. از آمار مهر 1383 برای واسنجی مدل در شرایط ماندگار و ا...

full text

ارزیابی بازده کاربرد و بهره‌وری سامانه‌های آبیاری سطحی در مزارع منطقه نازلوچای، دشت ارومیه

ارتقاء بهره­وری و بازده کاربرد آب به علت محدودیت کمی و کیفی آب در ایران از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه به منظور بررسی و تحلیل بازده کاربرد و بهره­وری آب در مقیاس مزرعه­ای در مزارع دشت نازلوی شهرستان ارومیه و در سال زراعی 95-1394 انجام شد. برای این منظور، پنج مزرعه گندم در کشت پاییزه و مزارع ذرت و کدو (هر کدام دو مزرعه) و آفتابگردان (یک مزرعه) برای کشت بهاره در نظر گرفته شد. روش آبیاری م...

full text

مدیریت سطح آب زیرزمینی از طریق تلفیق آب سطحی و زیر‌سطحی با استفاده از مدل Modflow (مطالعۀ موردی دشت ارومیه)

در سال‌های اخیر، منابع آب زیرزمینی دشت ارومیه تحت تنش شدید قرار گرفته است، به‌طوری‌که در بعضی مناطق به‌علت خشک شدن چاه‌های بهره‌برداری، برای دسترسی به آب اقدام به افزایش عمق چاه کرده‌اند. در بعضی مناطق، سطح آب زیرزمینی بالاست که در آینده ،زهدار شدن آن اراضی را در پی خواهد داشت. برای ساماندهی و سنجش واکنش منابع آب زیرزمینی دشت ارومیه در مقابل اعمال سناریو‌های مختلف مدیریتی و اجرایی از مدلسازی اس...

full text

ارزیابی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی با استفاده از GIS و زمین‌آمار (مطالعه موردی: دشت ارومیه)

در این تحقیق، هدف ارزیابی دقت روش‌های درون‌یابی جهت پیش‌بینی پراکنش مکانی تعدادی از شاخص‌های کیفی آب زیرزمینی دشت ارومیه می‌باشد. در ابتدا داده‌های کیفی 20 حلقه چاه در سال آبی 1393-1380 آنالیز شیمیایی گردید. آزمون کلوموگروف- اسمیرنوف نشان داد که داده‌ها نرمال نبوده و درنتیجه جهت نرمال‌سازی از تبدیل باکس کاکس استفاده شد سپس با استفاده از نرم‌افزار GIS بهترین مدل واریوگرام به ساختار فضائی داده‌ها...

full text

اثر افزایش راندمان آبیاری بر نوسانات سطح آب زیرزمینی (مطالعۀ موردی: دشت عجب شیر، آذربایجان شرقی)

برداشت بیش از اندازه از آب های زیرزمینی و کاهش نزولات جوی در سال های اخیر، سبب افت سطح این آب ها شده است. بنابراین، لازم است با مدیریت بهینه، از واردآمدن خسارت به آن جلوگیری شود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر افزایش راندمان آبیاری بر نوسانات سطح آب زیرزمینی آبخوان دشت عجب شیر است. با کمک نرم افزار visual modflow 3.1، آبخوان منطقه شبیه سازی شد. از آمار مهر 1383 برای واسنجی مدل در شرایط ماندگار و ا...

full text

ارزیابی وضعیت راندمان آب آبیاری در ایران

نتایج حاصل از بررسی های مزرعه ای در سامانه‌ها و شبکه‌های مختلف آبیاری (سنتی و پایین دست سدها) در سطح کشور طی سال های 94-1370جمع آوری و تحلیل شد. طبق نتایج، راندمان کاربرد آب آبیاری در کشور از 22/5 تا 85/5درصد متغیر و میانگین آن 0/56 درصد است. متوسط این راندمان در سامانه‎های کرتی، نواری و جویچه ای به ترتیب 55/3، 52/9 و 52/5 درصد است. همچنین از بین روش‌های بارانی، روش رول لاین و کلاسیک ثابت به تر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 76

pages  125- 142

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023